Ραγδαίες εξελίξεις τα επόμενα 24ωρα

Του Γιάννη Αγγέλη 

Η γερμανική άρνηση για δάνειο στις ισπανικές τράπεζες χωρίς “μνημόνιο” φαίνεται να οδηγεί σε ένα νέο δανειακό σχήμα που αυξάνει ισόποσα το ισπανικό χρέος αλλά οδηγεί σε “βίαιη” αναδιάρθρωση του ισπανικού τραπεζικού συστήματος. Η εναλλακτική πρόταση για ευθεία χρηματοδότηση των ισπανικών τραπεζών από το EFSF φαίνεται να εγκαταλείπεται τουλάχιστον προς το παρόν. Νεότερες πληροφορίες από το Βερολίνο αναφέρουν ότι χθες στο Λουξεμβούργο, στην έδρα του EFSF συζητήθηκε “τεχνικά” η δυνατότητα να δοθεί ένα δάνειο στο ισπανικό κρατικό Ταμείο διάσωσης το FROB με χαμηλά επιτόκια. Το δάνειο αυτό θα δοθεί με την μορφή κρατικού δανείου και την υποχρέωση της ισπανικής κυβέρνησης για άμεση συγχώνευση των τραπεζών που είναι βιώσιμες και την εκκαθάριση όσων δεν είναι βιώσιμες στην βάση έκθεσης που θα δόσουν μέχρι το τέλος της εβδομάδας δύο ανεξάρτητοι ελεγκτές. Το δάνειο ως υποχρέωση του ισπανικού κράτους θα αυξήσει ισόποσα το δημόσιο χρέος και τις δαπάνες εξυπηρέτησής του, διαμορφώνοντας μία νέα χειρότερη εικόνα για την δημοσιονομική κατάσταση της χώρας και έτσι το πακέτο δημοσιονομικής πειθαρχίας που θα πρέπει να εφαρμόσει ακόμα και αν αυτό δεν ονομασθεί “ισπανικό μνημόνιο”. Από την άλλη, η Γερμανία διασώζει με τον τρόπο αυτό την θέση της ότι δεν εγκρίνει δάνεια χωρίς να συνοδεύονται από το αντίστοιχο πρόγραμμα! Το πρόβλημα όμως είναι ότι το δάνειο αυτό - εφόσον τελικά προχωρήσει με την μορφή αυτή- δεν απαντά στο συνολικό πρόβλημα της Ισπανίας η επιμονή και το εύρος του οποίου έχει αρχίσει να βάζει στο κάδρο του προβλήματος και την Ιταλία... Χθες η πίεση που δέχθηκε η Γερμανία στο G-7 για άμεση δράση στην κρίση του ευρω-χρέους ήταν πρωτοφανής. Όλοι και ιδιαίτερα η αμερικανική πλευρά ζήτησαν άμεση κινητοποίηση “όλων των διαθέσιμων χρηματοοικονομικών εργαλείων” για να  ανακοπεί η μετάδοση της κρίσης από την Ιβηρική όχι μόνο στην ευρωζώνη (κυρίως στην Ιταλία) αλλά και στην Λ. Αμερική με την οποία η ισπανική οικονομία διατηρεί εκτεταμένους δεσμούς. Η πίεση αυξήθηκε και από τις  υποβαθμίσεις γερμανικών και αυστριακών τραπεζών  από την Μoody΄s, ενώ σήμερα εκτός απροόπτου η Κομισιόν θα ανακοινώσει το σχέδιο για μεγαλύτερη ενοποίηση του τραπεζικού ευρωσυστήματος, αλλά με διατήρηση της ευθύνης στα κράτη - μέλη και τους μετόχους των τραπεζών. Σε κάθε περίπτωση η “θέση” που ολοένα και πιο ανοικτά υποστηρίζει η ΕΚΤ για ενα ενιαίο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα με ολοκληρωμένο οργανισμό εποπτείας και εγγύησης καταθέσεων που θα συμπληρώνεται από ενα μηχανισμό διάσωσης και εκκαθάρισης τραπεζών (μη βιώσιμων) έχει εγκατασταθεί για τα καλά στο τραπέζι διαπραγματεύσεων  της Ευρωζώνης ενόψει της Συνόδου Κορυφής της 28 – 29 Ιουνίου, παρά τις γερμανικές αντιρρήσεις. Όπως αναφέρουν διπλωματικοί κύκλοι στις Βρυξέλλες η κρίση στην Ισπανία και η απειλή άμεσης επέκτασής της στην Ιταλία διαμορφώνει ένα περιβάλλον εξαιρετικά απειλητικό για την Ευρωζώνη “που δεν μπορεί να αγνοηθεί ή να παραπεμφθεί για αργότερα από την Γερμανία...”. Όλα αυτά προς το παρόν φαίνεται σαν να έχουν βάλει στο περιθώριο για την Ευρωζώνη τις εξελίξεις στην Αθήνα και τις επικείμενες εκλογές. Το αποτέλεσμά τους όμως αναμφίβολα θα επηρεάσει τόσο την ταχύτητα όσο και το είδος των αποφάσεων με τις οποίες “θα πρέπει η Ευρωζώνη να αντιμετωπίσει το άμεσο μέλλον της” όπως παρατηρούν στις Βρυξέλλες.